اختلال وسواس فکری و عملی و درمان آن
تاریخ انتشار: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۳۱۴۷۲
آفتابنیوز :
محمدرضا یوسفی بیان کرد: اختلال وسواس فکری و عملی نوعی اختلال رفتاری است که باعث شکلگیری افکاری در ذهن فرد میشود که موجب انجام عملی اجباری میگردد. هر بیماری که بتواند عملکرد فرد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی را تحت تأثیر قرار دهد قطعاً باعث بروز خشم یا اختلالات دیگر خواهد شد. این بیماری با اختلالات تیک، اختلالات اضطرابی و حتی افزایش خطر خودکشی در ارتباط است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی خاطرنشان کرد: طبق ملاکهای تشخیصی که وجود دارد وسواسهای عملی مدلهای مختلفی دارد مثل شستن مکرر دستها، شمارش اشیا یا پول، بررسی قفل شدن در و ... که در وسواس عملی واکنشهای دیگری بهصورت واکنشهای وسواس گونه فیزیکی و رفتاری بروز میکند و شایعترین وسواس عملی مربوط به چک کردن و بررسی کردن است. انجام دادن چندینباره کارها، چک کردن تجهیزات اینکه خاموش یا روشن است، چک کردن قفل در و پنجرهها حتی چک کردن از نداشتن یک بیماری خاص که فلان ویروس در بدنش هست یا نه از دیگر موارد وسواس عملی است.
یوسفی تصریح کرد: برای این اختلال، درمانهای مختلفی وجود دارد که درمانهای روانشناختی و درمانهای روانپزشکی ازجمله درمانهای این اختلال است. در روانشناسی یک رویکرد شناختی – رفتاری داریم که روانشناس چندین جلسه با بیمار کار میکند و سعی میکند روی وسواسش تأثیر بگذارد. همچنین روانپزشکها داروهایی برای کنترل این وسواس تجویز میکند که ازجمله این داروها «کلوپرامین» است همچنین در این اختلال داروهای باز جذب «سروتونین» برای بیمار تجویز میشود.
وسواس فکری کودکان چیست؟
این کارشناس سلامت روان شبکه بهداشت در پاسخ به این سؤال که آیا کودکان هم مبتلا به این اختلال میشوند اظهار کرد: وسواسها افکار ناخواستهای هستند که به ذهن کودک وارد میشوند و پریشانی و اضطراب بسیار ایجاد میکنند. کودکان هم میتوانند دچار وسواس فکری و عملی شوند. مشکل اصلی در کودکان این است که کودکان از اضطرابها و رفتارهای ناشی از این اختلال صحبت نمیکنند که ممکن است کودک از ترس خود، احساس خجالت یا گیجی، صحبتی به میان نیاورد. در این مواقع والدین متوجه نمیشوند که کودک دچار اختلال وسواس فکری و عملی شده است.
وی توجه و دقت بیشتر والدین نسبت به کودک را ضروری دانست و بیان کرد: ازجمله راههایی که والدین میتوانند متوجه شوند که کودک دچار مشکل شده، تمرکز نکردن کودک در کار مدرسه و لذت نبردن از انجام فعالیتهاست. بچههای تحریکپذیر اگر ناراحت یا مضطرب باشند رفتارشان نشان میدهد؛ حتی اگر صحبتی از آنها در میان نباشد. اینگونه کودکان خود خیلی اوقات در تصمیمگیری و انتخاب دچار مشکل میشوند و بهراحتی در انتخاب کارهای روزمره مثل لباس پوشیدن، دوش گرفتن و انجام تکالیف؛ وسواس در رفتارشان دیده میشود.
یوسفی اظهار کرد: کودکانی که دچار اختلال وسواس فکری و عملی میشوند، بعضیاوقات کسل و بیحوصله هستند که نیاز است حتماً از متخصص کودک و نوجوان کمک گرفته شود. تحقیر کردن در مدرسه و محیطهای اجتماعی میتواند در نوجوانی و بزرگسالی باعث بروز این اختلال شود.
وی با اشاره به سن درگیری این اختلال خاطر نشان کرد: میانگین سنی وسواس فکری عملی ۱۰ سال اعلام شده است ولی در سن ۵ سال به بالا وسواس تشخیص داده میشود. لازم به ذکر است برخی از بچهها ممکن است خیلی بهندرت از سن ۳ سالگی به بعد علائمی را نشان دهند ولی تشخیص از ۵ سالگی به بعد است.
این کارشناس سلامت روان در ادامه با اشاره به علتهایی که باعث بروز وسواس میشود، افزود: سابقه خانوادگی یکی از علتهایی است که میتواند از علل این اختلال باشد. زمانی که پدر یا مادر یا هر دو مبتلابه این اختلال باشند باعث میشود فرزندشان در سنین پایین حتی بزرگسالی بیشتر در معرض این اختلال قرار بگیرد. از دیگر علتهای این اختلال علتهای بیولوژیک است که مربوط به مواد شیمیایی مغز است و عصبها را تحت تأثیر قرار میدهد در این شرایط مشکل در انتقال مواد شیمیایی مغز به وجود میآید.
انواع وسواس فکری
وی گفت: اختلال وسواس فکری یک اختلال متداول عصبی- شناختی در برخی افراد است که با ۲ نوع مشخص از علائم شناخته میشود، افکار وسواسی و رفتارهای اجباری. وجود هرکدام از این علائم در فرد میتواند نشاندهنده وجود اختلال وسواس فکری باشد. افکار وسواسی افکاری ناخواسته و نگرانکننده هستند که منجر به پریشانی، اضطراب و یا ترس میشوند و محتوای آن میتواند تقریباً هر چیزی باشد. ترس از آلوده شدن به میکروبها، مرور کردن افکار خشن در ذهن و یا شک مداوم در انجام یک سری اعمال و رفتار میتواند مثالهایی از افکار وسواسی باشد. این افکار گاهاً ازنظر محتوا، منطقی نیستند و کنترل آنها تقریباً غیرممکن است.
این روانشناس بالینی بیان کرد: انواع وسواس فکری و عملی شامل چک کردن، بررسی کردن و همچنین شمردن دوباره پول و رفتارهایی مثل مرور کردن کتاب و درس همراه با اضطراب، اعمال مربوط به شستشوی مداوم و بیدلیل، وسواسهای پاکی و نجسی که برای بعضی از افراد وجود دارد، لمس اشیا هنگام ورود و خارج شدن از اتاق، چیدمان وسایل منزل به یکشکل خاص که اگر شکل آن تغییر کند و به هم بخورد دچار وسواس میشوند؛ ازجمله موارد شایع وسواس فکری و عملی است.
وی افزود: رفتار افرادی که درخواست تأیید از طرف دوستان و اطرافیان دارند مثل کودکی که از مادرش بارها سؤال میکند که آیا او را دوست دارد؛ میتواند ناشی از عدم امنیت و شروع یک وسواس در فرد یا کودک باشد که در وسواس عملی متأسفانه مشاهده میکنیم. وسواسهای فکری فرد را بهشدت اذیت میکند مثل افکار نجس و پاکی، مثل آلودگی، میکروبها، مواد شیمیایی و پاککنندهها، که در این شرایط فرد خیلی آسیب میبیند.
یوسفی تصریح کرد: تصورات جنسی فاسد نسبت به اعضای خانواده، افکار ناخواسته مادی، افکار خشونتآمیز با دیگران، نگرانی افراطی درباره رنجاندن خدا و یا کفرگویی، ترس از اینکه رفتارهای عادیشان غلط یا غیراخلاقی باشد؛ همه این موارد در رفتارهای وسواس فکری و عملی دستهبندی میشود. همچنین برخورد تصادفی با حیوان یا شخصی موقع رانندگی، احتمال وقوع آتشسوزی از روشن کردن اجاقگاز در این افراد نگرانیهایی ایجاد میکند و بهصورت وسواس فکری وجود دارد.
وی میگوید: در اینگونه افراد رفتارهای ناهنجار و غیرمعمول همراه با اضطراب و پریشانی آنقدر زیاد است که برخی اوقات اعتقادات و مذهب افراد را تحت تأثیر قرار میدهد و افراد به باورهای خرافی روی میآورند که نشاندهنده افزایش ترس آنهاست. همچنین ترس از فراموش کردن یک موضوع آنها را خیلی آزار میدهد.
این روانشناس بالینی با اشاره به درمان اختلال وسواس فکری و عملی خاطرنشان کرد: درمانهای روانپزشکی و شناختی وجود دارد که بهتر است افراد برای بهبودی و ترک این اختلال به روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنند.، بیماران و خانوادهها باید این اختلالات را جدی بگیرند زیرا ممکن است موجب اختلالات دیگر شود.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: وسواس فکری روانشناسی اختلال روانی اختلال وسواس فکری و عملی وسواس عملی وسواس ها چک کردن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۳۱۴۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۱۰ دلیل برای بی خوابی در زنان | یک زن چقدر به خواب نیاز دارد؟
به گزارش همشهری آنلاین، یک فرد بالغ به طور متوسط هر شب به۷ تا ۹ ساعت خواب نیاز دارد؛ اما متأسفانه، کمتر از دو سوم زنان هر شب به این میزان میخوابند. این در حالی است که خواب خوب و کافی برای سلامت جسمی، ذهنی و عاطفی ما ضروری است.
در بین انواع اختلالات خواب، “اختلال بیخوابی” شایعترین است که زنان ۴۰ درصد بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند. یک شب کمخوابی باعث خواب آلودگی در طول روز، مشکل در حافظه و تمرکز و اختلال در عملکرد، تحصیل یا کار میشود. اگر کمبود خواب مزمن و ادامهدار شود خطر تصادف، بیماری و حتی مرگ را افزایش میدهد.
اما جدا از این که چند ساعت میخوابیم، کیفیت خواب نیز مهم است. شرایط بیولوژیکی خاص زنان مثل چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی، همگی مواردی هستند که بر خواب یک زن تأثیر میگذارند.
یک زن چقدر به خواب نیاز دارد؟یک زن بالغ به طور متوسط هر شب هشت ساعت و ۲۷ دقیقه میخوابد. مطالعات نشان میدهد که زنان با وجود اینکه زمان کمتری برای خواب دارند، به دلیل تفاوت در مورد حجم مسئولیتهایشان، یعنی زندگی شغلی در کنار کار بدون دستمزد و نقشهای مراقبتی و خانوادگیشان، تمایل دارند تقریباً ۱۱ دقیقه بیشتر از مردان بخوابند.
اما تحقیقات نشان میدهد که علی رغم بیشتر خوابیدن، در مقایسه با مردان خواب کمکیفیتتری دارند. یک دلیل میتواند این باشد که زنان بیشتر برای مراقبت از دیگران از خواب بلند شده و خواب خودشان را مختل میکنند. بیخوابی شایعترین اختلال خواب است، اما زنان ۴۰ درصد بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند
اختلالات رایج خواب برای زنانطبق آخرین آمارها، حدود ۲۶ میلیون ایرانی از اختلال خواب رنج میبرند. یعنی ۳۰ درصد جمعیت. که البته میشود حدس زد به دلیل تروماهای جمعی و تفکر دائم در مورد اتفاقات و اخبار این آمار بیشتر هم شده باشد.
اما سهم مردان و زنان از اختلال خواب به یک اندازه نیست؛ زنان بیشتر از مردان در معرض اختلالات خواب مثل بیخوابی و سندرم پای بیقرار هستند.
بیخوابی، شایعترین اختلال خواب در زنانافراد مبتلا به بیخوابی، به طور منظم در به خواب رفتن یا ماندن در خواب مشکل دارند. در نتیجه، بعد از بیدار شدن احساس شادابی نمیکنند و در طول روز در عملکردشان مشکل دارند.
بیخوابی شایعترین اختلال خواب است، اما زنان ۴۰ درصد بیشتر از مردان به آن مبتلا میشوند. همچنین احتمال بیشتری دارد که علائم خوابآلودگی در طول روز را تجربه کنند.
تغییرات هورمونی مرتبط با قاعدگی، بارداری و یائسگی میتواند ریتم شبانه روزی بدن زن را تغییر دهد و در نتیجه به بیخوابی دامن بزند.
شیوع بیخوابی در بین زنان در سنین بالاتر به طور قابل توجهی افزایش مییابد، زیرا آنها در دوران پایان چرخه قاعدگی قرارمیگیرند. در این دوره گرگرفتگی و تعریق شبانه، خواب را مختل می کند. علایمی که ۷۵ تا ۸۵ درصد از زنان در میانسالی آن را تجربه میکنند.
زنان همچنین تقریباً دو برابر مردان افسردگی و اضطراب را تجربه کنند؛ یعنی دو وضعیتی که ارتباط نزدیکی با بیخوابی دارند.
درمان بیخوابی اغلب با عادات خواب بهتر شروع میشود. مانند پیروی از برنامه منظم خواب، کاهش مصرف کافئین و الکل و بهبود محیط خواب.
اگر پای یک بیماری زمینهای مثل افسردگی، مشکلات مثانه، یا درد در میان باشد، احتمالا پزشک از طریق دارو یا تغییر شیوه زندگی، اول درمان را روی بیماری زمینهای متمرکز میکند.
دلایل بی خوابی در زنان ۱_ هورمونهاببینید، هورمونها نقش پیامرسانهای شیمیایی را در بدن داشته و روی همه عملکردهای سیستم بدن ما تاثیر دارند. بنابراین هورمونها هم بهشکل مستقیم روی خواب اثر میگذارند و هم میتوانند بهشکل غیر مستقیم با تاثیر روی جنبههای مختلف سلامتی، بر خواب ما تاثیر داشته باشند. (منبع) از جمله شرایطی که در آن در بدن زنان تغییرات هورمونی رخ میدهد، اینها هستند:
_ شروع پریودیهمانطور که در مقاله “بی خوابی پریودی” هم گفتم، زمان قاعدگی و بی خوابی با هم ارتباط دارند. در واقع بعضی تحقیقات میگویند که خطر بی خوابی با شروع قاعدگی آغاز میشود. البته هنوز توضیح دقیقی برای این موضوع وجود ندارد اما احتمالا هورمونهای جنسی هستند که روی چرخه خواب و بیداری و سایر سیستمهای اساسی زنان تاثیر میگذارند. علاوه بر اینها، بعضی تحقیقات گفتهاند دختران در زمان بلوغ، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی هستند و خب افسردگی خودش با بی خوابی رابطه زیادی دارد.
_ چرخه قاعدگیمراحل چرخه قاعدگی توسط تغییرات در تولید هورمونها هدایت میشود. در این شرایط افزایش و کاهش استروژن و پروژسترون (هورمونهای جنسی زنان) میتواند تغییرات فیزیکی و عاطفی را ایجاد کند. البته ممکن است این تغییرات روی هر فرد متفاوت باشد اما با توجه به اینکه در روزهای نزدیک به زمان پریود سطح این هورمونها به شدت کم میشود، نزدیک به ۹۰ درصد زنان در این زمان تغییرات فیزیکی و رفتاری و خلقی را تجربه کرده و به مشکلات بی خوابی دچار میشوند.
۲_ PMS و PMDDسندرم پیش از قاعدگی یا همان PMS در خیلی از زنان رایج است و در اغلب مواقع روی خواب آنها تاثیر میگذارد. علاوه بر این، اگر فرد به PMDD یا همان شکل شدیدتر PMS دچار باشد، مشکلات خواب بیشتری را تجربه میکند. تحقیقات میگویند ۷۰ درصد از زنان مبتلا به PMDD علائم بی خوابی را قبل از پریود گزارش میکنند.
۳_ دوران حاملگییکی دیگر از زمانهایی که در آن زنان تغییرات هورمونی زیادی تجربه میکنند، زمان حاملگی است. همینطور تغییرات هورمونی بعد از حاملگی هم ممکن است وجود داشته باشد. از جمله اثرات تغییرات هورمونی، خستگی، حالت تهوع صبحگاهی، افزایش وزن، تغییرات فیزیکی و احساسی هستند. مخصوصا با توجه به شدت این تغییرات هورمونی در ۳ ماهه سوم، ممکن است خانمها در این مدت بی خوابی بیشتری را تجربه کنند.
۴_ درد!به طور کلی درد یکی از دلایل مهم بی خوابی است حالا با توجه به اینکه خانمها در دوران پریودی، حاملگی و بعد از زایمان دردهای بدنی مختلفی را تجربه میکنند، میتوانیم بگوییم درد یکی از دلایل بی خوابی زنان محسوب میشود.
۵_ یائسگییائسگی زمانی است که قاعدگی زن برای همیشه متوقف میشود. قبل از یائسگی هم زنان در یک دوره به اسم پیشیائسگی به سر میبرند که شامل تغییرات هورمونی قابل توجهی است. در زمان یائسگی و پیش از یائسگی، کاهش و نوسان سطح هورمونهای جنسی بهشکلهای مختلف خواب را مختل میکنند. مثلا گرگرفتگیها و تعریق شبانه حاصل از این تغییرات هورمونی خودش یکی از دلایل بی خوابی زنان است.
۶_ افسردگی، اضطراب و استرسهمانطور که بالاتر هم اشاره کردم، افسردگی خودش یکی از دلایل اصلی بی خوابی است. علاوه بر آن، استرس و اضطراب هم به شدت روی خواب تاثیر منفی دارند. مخصوصا که گفته میشود ممکن است خانمها نسبت به آقایان، بیشتر تحت تاثیر این مشکلات قرار گرفته و مشکلات خواب را تجربه کنند.
جالب است بدانید مطالعات میگویند زنان بیشتر از مردان در مورد مشکلاتشان “نشخوار فکری” دارند که خب خود این نشخوار فکری از جمله دلایل استرس، اضطراب و افسردگی است.
۷_ مشکلات ادرارییکی دیگر از دلایل بی خوابی چه در زنان و چه مردان، تکرر ادرار در شب است که باعث وقفه افتادن بین خواب و کاهش کیفیت آن میشود. اما مشکل اصلی اینجاست که خانمها ۲ برابر بیشتر از مردان به مشکلات تکرر ادرار یا مثانه بیشفعال مبتلا میشوند. (منبع) بعضی مطالعات تخمین زدهاند که ۷۶ درصد از زنان بالای ۴۰ سال، تکرر ادرار در شب را تجربه میکنند.
۸_ آپنه خوابیکی دیگر از مشکلات خواب، آپنه انسدادی خواب یا OSA نام دارد. این یک اختلال تنفسی است که باعث میشود حین خواب، برای مدت کوتاهی جریان هوا و تنفس قطع شده یا کاهش پیدا کند. این موضوع منجر به کاهش اکسیژن و مشکلات خواب میشود.
۹_ سندرم پای بی قرارسندرم پای بی قرار یا RLS وضعیتی است که فرد در آن میل شدیدی به تکان دادن اندامهای خود و مخصوصا پایش دارد. این مشکل در زنان بیشتر از مردان دیده شده و خودش یکی از دلایل کاهش کیفیت خواب است.
۱۰_ اختلال کابوسقبلا در یک مقاله به طور کامل در مورد اختلال کابوس صحبت کردم. متاسفانه این اختلال که یکی از دلایل مشکلات بی خوابی محسوب میشود هم بیشتر از مردان، در زنان گزارش شده.
۱۱_ مصرف داروهابسیاری از خانمها ممکن است برای درمان مشکلات مختلفی که دارند، به سراغ داروهای شیمیایی و حتی گیاهی بروند. چه این داروها با تجویز پزشک باشند و چه بهشکل سر خود آنها را مصرف کنید، احتمال دارد در اثر عوارض جانبیشان به بی خوابی دچار شوید
کیفیت خواب چطور در طول زندگی یک زن تغییر میکند؟تفاوتهای خواب زنان و مردان به خاطر تفاوتهای بیولوژیکی است. خواب زنان در صورت نداشتن اختلال، بیشتر از مردان طول میکشد و مدت زمان بیشتری عمیق میشود.اما در مورد بروز اختلال، تفاوتهای جنسیتی از دوران بلوغ خودش را نشان میدهد. در میان دانشآموزان دبیرستانی، دختران بهطور قابلتوجهی کمتر از پسران ۸ ساعت خواب خود را پر میکنند. ریسک ابتلا به افسردگی همراه با بیخوابی هم در آنها بیشتر است.
علاوه بر تاثیر تغییرات هورمونی دوره بلوغ، این اختلالات خواب در سایر تغییرات هورمونی اصلی در زندگی یک زن، مانند قاعدگی، بارداری و یائسگی نیز وجود دارد که با آگاهی بر بدن قابل کنترل است.یک سوم زنان در طول سیکل قاعدگی خود دچار گرفتگی عضلات، سردرد و نفخ می شوند که باعث اختلال در خواب میشود.
در این دوره حتی اگر مدت خواب تغییر نکند، معمولا زنان کیفیت خواب کمتری را در هفته پیش از قاعدگی دارند. زنانی که سندرم پیش از قاعدگی شدیدی دارند اغلب در این دوره کابوس میبینند و خوابآلودگی، خستگی و مشکل تمرکز پیدا میکنند.
همچنین زنان در دوران بارداری بیشتر دچار اختلالات خواب میشوند، به خصوص در سه ماهه سوم بارداری. اختلالات خواب تا پس از زایمان، یعنی تا زمانی که سطح هورمون کاهش بیابد، ادامه پیدا میکند. بعد از آن هم وقتی بزرگکردن نوزاد به تغییرات هورمونی شدید اضافه میشود، میتواند کیفیت خواب و خواب آلودگی روزانه را بدتر کند.
از چرت زدن در طول روز خودداری کنیم.
مصرف کافئین، الکل و نیکوتین را محدود کنیم.
به طور منظم ورزش کنیم.
از یک برنامه خواب ثابت پیروی کنیم.
اتاق خواب خود را تا حد امکان در دمای مطلوب نگهداریم؛ تاریک و ساکت کنیم و به هم ریختگی و وسایل الکترونیکی را حذف کنیم.
از همه مهمتر به افسردگی و اضطراب یا دردهای روانتنی برا درمان شدن، توجه نشان بدهیم و از رواندرمانگر کمک بگیریم.
نوشتن برنامهریزیهای روز بعد و اتفاقات همان روز، برای کاهش نشخوار ذهنی در رختخواب.
گوش دادن به موسیقیهای مناسب خواب،
تمرینات کششی و تنفسی.
مدیتیشن.
یاد گرفتن تکنیکهای مایندفولنس.
و دهها روش دیگر وجود دارد که ارزش امتحان کردن دارند. پیدا کردن روشهای خودمان نیز حائز اهمیت است.
کد خبر 849758 برچسبها خبر مهم خواب بیخوابی زنان - یائسگی بیماری افسردگی زنان